Төтенше жағдайды енгізу нәтижесінде зардап шеккен халықтың, шағын және орта бизнестің қарыздары бойынша негізгі борыш пен сыйақы сомаларын төлеуді тоқтата тұру тәртібі.
Тәртібі
халықтың қарыздары бойынша негізгі борыш пен сыйақы сомаларын төлеуді тоқтата тұру,
төтенше жағдайды енгізу нәтижесінде зардап шеккен шағын және орта бизнес
Осы төтенше жағдайды енгізу нәтижесінде зардап шеккен халықтың, шағын және орта бизнестің қарыздары бойынша негізгі борыш пен сыйақы сомаларын төлеуді тоқтата тұру тәртібі (бұдан әрі - Тәртіп) Қазақстан Республикасының Президенті Қ.К. Тоқаевтың төтенше жағдайды енгізу нәтижесінде зардап шеккен халықтың, шағын және орта бизнестің қарыздары бойынша негізгі борыш пен сыйақы сомаларын төлеуді тоқтата тұру жөніндегі 2020 жылғы 23 наурыздағы тапсырмасына сәйкес әзірленді.
1. Тәртіп Екінші деңгейдегі банктерге, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға, ломбардтарды қоса алғанда, микроқаржы қызметін жүзеге асыратын ұйымдарға, онлайн-кредит беру компанияларына, кредиттік серіктестіктерге, оның ішінде бұрын аталған ұйымдар болып табылған заңды тұлғаларға (бұдан әрі - кредиттік ұйым) қолданылады.
Қараңыз: "төтенше жағдай және карантин кезеңінде банктік қарыздарды өндіріп алуға қатысты"Қазақстан Республикасы Бас прокуроры орынбасарының 2020 жылғы 31 наурыздағы № 2-010355-20-21127 хаты
3. Тәртіп кредиттік ұйымдар 2020 жылғы 16 наурызға дейін берген барлық банктік қарыздар мен микрокредиттерге қолданылады.
4. Кредиттік ұйымдар 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 15 маусымға дейінгі кезеңге қарыз алушының келісімімен банктік қарыз және (немесе) микрокредит шарттары бойынша негізгі борыш пен сыйақы бойынша төлемдерді тоқтата тұруды (бұдан әрі - төлемдерді тоқтата тұру) өтініш пен растайтын құжаттарды талап етпестен және жеке тұлғалардың мынадай санаттарына банктік қарыз және (немесе) микрокредит шарттарына қосымша келісімдерге қол қоймастан жүзеге асырады:
1) "тұрғын үй қатынастары туралы"Қазақстан Республикасы Заңының 68-бабына сәйкес халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына:
Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушылары;
Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушыларына теңестірілген адамдар;
1 және 2 топтағы мүгедектер;
мүгедек балалары бар немесе оларды тәрбиелеуші отбасылар;
Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін аурулар тізімінде аталған кейбір созылмалы аурулардың ауыр түрлерімен ауыратын адамдар;
жасы бойынша зейнеткерлер;
Кәмелетке толғанға дейін ата-анасынан айырылған жиырма тоғыз жасқа толмаған жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар;
оралмандар;
экологиялық зілзалалар, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар салдарынан тұрғын үйінен айырылған адамдар;
"Алтын алқа", "Күміс алқа" алқаларымен наградталған немесе бұрын "Батыр Ана" атағын алған, сондай-ақ І және ІІ дәрежелі "Ана даңқы" ордендерімен наградталған көп балалы аналар, көп балалы отбасылар;
мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді, әскери қызметті орындау кезінде, ғарыш кеңістігіне ұшуды дайындау немесе жүзеге асыру кезінде, адам өмірін құтқару кезінде, құқық тәртібін қорғау кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) адамдардың отбасылары;
толық емес отбасылар;
2) "мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек туралы"Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алушыларға;
3) "халықты жұмыспен қамту туралы"Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес халықты жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі жергілікті органда тіркелген жұмыссыздарға беріледі.
Кредиттік бюролар көрсетілген жеке тұлғалардың тізімдерін кредиттік ұйымдарға жібереді.
Кредиттік ұйым қарыз алушыны қолжетімді тәсілдермен төлемдерді тоқтата тұру туралы хабардар етеді.
Кредиттік ұйымдар қаржылық жай-күйі мынадай себептер бойынша нашарлаған Жеке тұлғаларға банктік қарыз және (немесе) микрокредит шарттары бойынша негізгі борыш пен сыйақы бойынша төлемдерді 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 15 маусымға дейінгі кезеңге тоқтата тұруды жүзеге асырады:
карантиннің енгізілуіне байланысты уақытша еңбекке жарамсыздық;
жалақы төленбейтін еңбек демалысында болу;
жұмыстан босату, еңбек шартын бұзу және өзге де еңбек қатынастарын тоқтату;
жалақыны немесе өзге де кірістерді төлеуді төмендету немесе тоқтата тұру;
егер қызметкер аумағында төтенше жағдай және (немесе) карантин қолданылатын жерге келуге (кетуге) шектеулерге байланысты жұмыс орнында қатыса алмайтын жағдайда;
қаржылық жағдайдың нашарлауын көрсететін басқа себептер.
Көрсетілген жеке тұлғалар бойынша кредиттік ұйым қарыз алушының төлемдерді тоқтата тұру себебін қамтитын еркін нысанда жасалған және 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 15 маусымға дейінгі кезеңде кез келген сәтте кредиттік ұйымға берілген өтініші негізінде төлемдерді тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды. Кредиттік ұйым қарыз алушының өтінішін қарайды, 10 (он) жұмыс күні ішінде төлемдерді тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды және қарыз алушыны қолжетімді тәсілдермен хабардар етеді. Қарыз алушының қаржылық жағдайының нашарлағанын растайтын құжаттарды ұсынуы талап етілмейді. Төлемдерді тоқтата тұрудан бас тарту туралы шешімді кредиттік ұйымда жеке тұлғаның қаржылық жағдайының нашарлауының жоқтығы туралы ақпарат болған жағдайда кредиттік ұйым қабылдайды.
Кредиттік ұйымдар шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне, оның ішінде дара кәсіпкерлерге банктік қарыз және (немесе) микрокредит шарттары бойынша негізгі борыш пен сыйақы бойынша төлемдерді 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 15 маусымға дейінгі кезеңге мынадай шарттардың бірі сақталған кезде тоқтата тұруды жүзеге асырады:
1) Экономика салаларындағы қызметті тәртіпке қосымшаға сәйкес жүзеге асыру;
2) төтенше жағдай режимінің қолданылуы кезеңінде өткізілген тауарлар және (немесе) көрсетілетін қызметтер көлемінің төмендеуі, сатып алушылардан төлем мерзімдерін кешіктіру, тоқтата тұру, ауыстыру (тоқтата тұру), жұмыскерлердің штат санын қысқарту расталған кезде немесе басқа да объективті себептер бойынша қаржылық жай-күйі нашарлаған жағдайларда жол беріледі.
Көрсетілген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері бойынша кредиттік ұйым 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 15 маусымға дейінгі кезеңде кез келген сәтте кредиттік ұйымға берілген қарыз алушының өтініші және қаржылық жай-күйінің нашарлағанын растайтын құжаттар негізінде төлемдерді тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды.
Тәртіппен көрсетілген шарттарда төлемдерді тоқтата тұру қарыз алушының кредиттік тарихын нашарлатуға және қарыз алушы туралы теріс ақпаратты кредиттік бюроларға беруге негіз болып табылмайды.
Төлемдерді тоқтата тұру банктік қарыз және (немесе) микрокредит шарттарына, кепіл шарттарына қосымша келісімдерге қол қоймастан, негізгі борышты және сыйақыны төлеуді кейінге қалдыруды ұсыну арқылы жүзеге асырылады.
Банктік қарыз және (немесе) микрокредит шарттары бойынша төлемдерді тоқтата тұру туралы өтінішті (өтінішті) қарыз алушы электрондық поштаның, "банк-клиент" онлайн-жүйесінің, интернет-ресурстың, мобильді қосымшаның немесе басқа да байланыс құралдарының көмегімен кредиттік ұйымға береді.
Төлемдерді тоқтата тұру кезеңінде кредиттік ұйым осы Қарыз алушы бойынша талап-арыз жұмысын және қарыз алушыны мерзімі өткен берешекті өтеу қажеттігі туралы хабардар етуді тоқтатады. Банк қарыздары бойынша банк тәртіппен көрсетілген шарттарда төлемдерді тоқтата тұрған жеке тұлғалардың шоттары бойынша төлем талабын орындаудан бас тартуға құқылы.
Кредиттік ұйымдарға қарыз алушылардан төлемдерді тоқтата тұру және кепіл шарттары мен өзге де байланысты шарттарды тиісінше өзгерту туралы өтінішті қарағаны үшін комиссиялар мен өзге де төлемдерді алуға тыйым салынады.
Қосымша
соманы төлеуді тоқтата тұру тәртібіне
негізгі борыш пен сыйақы
халықтың, шағын және орта бизнестің заемдары бойынша,
төтенше жағдай енгізу нәтижесінде зардап шеккендер
Экономика салалары
Сауда-ойын-сауық орталықтарының жалға алушыларын, халық тұтынатын тауарлар дүкендерін, азық-түлік дүкендерін, дәріханаларды және олармен байланысты жеткізілімдерді қоспағанда, тауарлар жеткізу тізбегін қоса алғанда, сауда секторы.
Туроператорлар мен турагенттерді қоса алғанда, Спорт, туризм және қонақ үй бизнесі.
Азық-түлік және дәрі-дәрмек тасымалын қоспағанда, жолаушылар және жүк тасымалы секторы.
Мейрамханалар мен кафелерді қоса алғанда, қоғамдық тамақтану секторы.
Театрлар, кинотеатрлар, фото - және бейнетүсірілім, көрмелер мен конференциялар, салтанаттар ұйымдастыру, сұлулық салондары мен фитнес орталықтарды қоса алғанда, тұрмыстық қызмет көрсету, демалыс және бос уақытты ұйымдастыру секторы.